Subject: Newsletter 22 - 30 września 2015

Jeśli wiadomość nie wyświetla się poprawnie, zobacz ją online .
Newsletter 22 - 30 września 2015
Gmar chatima towa!

W 1955 roku Marek Oberlaender namalował na szarostalowym tle grupę siedmiu stojących kobiet, których głowy nakryte są szaroniebieskimi chustami spływającymi z ramion aż do ziemi. Obraz zatytułował Kol-Nidre. Kol-Nidre to jedna z najważniejszych modlitw odmawianych podczas święta Jom Kippur, unieważnia wszystkie przysięgi złożone pod przymusem lub w złej wierze. Ta właśnie modlitwa uwalnia nas z wszelkich więzów, przywraca stan równowagi duchowej. Dzięki niej stajemy się otwarci na wolność.

Kobiety na obrazie Oberlaendera wyglądają jak płaczki-żałobnice, które wciąż jeszcze opłakują swoich bliskich zabitych podczas wojny. Obraz namalowany został w trakcie przygotowywania do, już dzisiaj legendarnej, wystawy w Arsenale Przeciw wojnie — przeciw faszyzmowi. Wystawa była manifestem przeciwko narzuconym postulatom realizmu socjalistycznego zorganizowanym w czasach stalinowskich represji. Stała się „symbolicznym wydarzeniem”, zapowiedzią tzw. odwilży w obszarze swobody wypowiedzi artystycznej w trakcie przeobrażeń społeczno-politycznych Polski Ludowej.

Zapraszamy na spacery z Żydowskim Instytutem Historycznym w ramach Festiwalu Nauki!
Już dzisiaj kolejny spacer

Warszawa oczami Emanuela Ringelbluma
Wtorek, 2015-09-22, 17:30
Spacer poprowadzi: Olga Głowacka
zbiórka : ul. Tłomackie 3/5, przed budynkiem ŻIH

Emanuel Ringelblum urodził się w Buczaczu, a dzieciństwo i młodość spędził w Galicji, jednak miastem, z którym związał się na resztę życia została Warszawa. Krakowskie Przedmieście, Długa, Tłomackie, Leszno, Grójecka, Dzielna i Nowolipki to tylko kilka ulic, z którymi wiąże się warszawska część biografii Ringelbluma i jego rodziny. Podczas spaceru opowiemy o warszawskich adresach twórcy Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego, jego poglądach politycznych, działalności społecznej, pracy historyka i nauczyciela.

WYKŁADY ŻIH W RAMACH FESTIWALU NAUKI
27.09.2015 (niedziela)

Zapraszamy na dwa niezwykle ciekawe wykłady, dotyczące różnych aspektów judaizmu, które - w ramach Festiwalu Nauki - wygłoszą nasi badacze:

o 13:00 - prof. dr hab. Paweł Śpiewak: "Bóg żydowski, Bóg chrześcijański"
o 15:00 - dr hab. Jan Doktór: "Kabała i mistycyzm żydowski"
POZNALIŚMY LAUREATÓW NAGRODY IM. HIRSZOWICZÓW ZA ROK 2014
Uroczyste wręczenie Nagrody odbędzie się 30 września br.

Jury Nagrody im. Marii i Łukasza Hirszowiczów pod przewodnictwem prof. Barbary Engelking postanowiło, by za rok 2014 przyznać ją Tadeusz Kuźmińskiemu — założycielowi Fundacji Biłgoraj XXI, działającej na rzecz przywrócenia pamięci o wielokulturowości Biłgoraja — oraz Alicji Mroczkowskiej i Jackowi Dehnelowi, twórcom Ochotniczego Hufca Porządkowania Cmentarza Żydowskiego w Warszawie im. Józefa Rajnfelda.

Uroczystość odbędzie się 30 września o godz. 18.00 w gmachu ŻIH przy ul. Tłomackie 3/5 w Warszawie.

Laudacje wygłoszą prof. Paweł Śpiewak i Jan Jagielski.
SEMINARIUM NAUKOWE
6 października 2015, godz. 11:00
Murambi to nie Auschwitz. Czyli o etnografii i krytycznym dyskursie nad Zagładą w świecie postkolonialnym
Wosińska Małgorzata.

W moim wystąpieniu przyjrzę się pamięci o Shoah, w perspektywie porównawczej. Prowadzone przeze mnie w ciągu ostatnich latach badania nad tożsamością ocalałych z ludobójstw i traumą (rozumianą w kontekście kulturowym, jak i psychologicznym) ową tożsamość integrującą wskazują, że pamięć o zagładzie Żydów oraz wynikające z niej reprezentacje stanowią dziś nie tylko bolesne dziedzictwo europejskie, ale również, w zagadkowy sposób, konstytuować mogą dziedzictwo pozaeuropejskie. Międzykulturowa dynamika dyskursu o Holocauście zostanie ukazana na przykładzie dwóch krajów: Polski i Rwandy, a dokładniej w kontekście wybranych miejscach pamięci symbolicznych dla historii zagłady Żydów i ludobójstwa Tutsi: polskiego Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau i rwandyjskiego Murambi Memorial Site.

KALENDARZ ŻIH-U NA ŻYDOWSKI NOWY 5776 ROK

Z okazji żydowskiego Nowego 5776 Roku (2015–2016) przygotowaliśmy kalendarz w formie tradycyjnego “zdzieraka”.

Co to znaczy, że nadchodzący Nowy Rok jest szlejma (pełny) i na dodatek meuberet (w ciąży)? Ile liczy dni? Co to znaczy “zajechać do Bojberyka”? Jak przygotować w domu bajgle? Jak w jidysz powiedzieć “wiewiórka”? Na wszystkie te i wiele innych ciekawych pytań znajdą Państwo odpowiedź w naszym kalendarzu.

Na awersach stron kolejnych dni umieściliśmy godziny rozpoczęcia i zakończenia szabatów, dla Warszawy i Krakowa. Wprowadziliśmy też rozróżnienie między dniami świątecznymi w kalendarzu żydowskim i gregoriańskim, dzięki czemu kalendarz, choć na rok żydowski, świetnie sprawdzi się również w domach nieżydowskich. Oprócz tego na awersach informujemy o rocznicach (tych tragicznych, ale i radosnych), świętach (także państwowych i katolickich) oraz postach.

Rewersy zarezerwowaliśmy na biogramy postaci ważnych dla kultury i historii polskich Żydów, opisy istotnych wydarzeń historycznych, ale też teksty “luźniejsze”, żydowskie bon moty, przepisy kulinarne (a jakże!), cytaty z przedwojennej prasy, etc. 

Nasz kalendarz dostępny jest w Księgarni na Tłomackiem, oraz w zaprzyjaźnionych miejscach w Warszawie i Krakowie.


Wystawa „OCALAŁE. Kolekcja ŻIH” 
ukazuje fenomen polsko-żydowskiej kultury i sztuki od końca XIX do II wojny światowej.

Zbierane na terenie całego kraju od roku 1944, ocalone od zniszczenia dzieła są bardzo ważnym dokumentem i świadectwem historii polskich Żydów. Stanowią one trzon kolekcji malarstwa, grafiki i rzeźby znajdującej się w zbiorach Muzeum ŻIH. Dzięki jej stałemu uzupełnianiu Instytut zgromadził prace najważniejszych artystów żydowskiego pochodzenia, niejednokrotnie jest to jedyny pozostały po nich ślad, jedyna pamiątka. Na wystawie prezentujemy dzieła ukazujące bogactwo żydowsko-polskiego życia artystycznego przełomu XIX i XX wieku oraz przedwojennej Warszawy i wielu innych miast II Rzeczypospolitej.

Z uwagi na wymogi konserwatorskie część wystawy, prezentującą prace artystów tworzących w gettach w czasie niemieckiej okupacji, została zamknięta. Jednocześnie w związku z zainteresowaniem publiczności poruszoną tematyką, postanowiliśmy przedłużyć okres ekspozycji drugiej części wystawy, ukazującej prace z lat 1890-1939.

FINISAŻ WYSTAWY ODBĘDZIE SIĘ 13 LISTOPDA BR.
WYSTAWA "PO ZAGŁADZIE"

Wystawa „Po Zagładzie” to unikatowy zbiór dokumentów, zdjęć i filmów ukazujących funkcjonowanie Centralnego Komitetu Żydów w Polsce.
Na wystawie zostaną zaprezentowane zdjęcia i obszerny zbiór dokumentów obrazujących mało znane dotąd aspekty życia Żydów po wojnie. Po raz pierwszy zostaną pokazane plakaty i afisze kulturalne i politycznie, ze zbiorów ŻIH. Będzie można też zobaczyć fragmenty filmów fabularnych i dokumentalnych obrazujących zarówno nadzieję syjonistyczną, jak i elementy życia żydowskiego w Polsce — zagranicznych sponsorów, ochronę zdrowia, szkoły, Muzeum na Majdanku.
Z przykrością przyjęliśmy informację o śmierci Yorama Grossa, który odszedł w swoim domu w Sydney, 21 września br.

Yoram Gross urodził się w 1926 roku w Krakowie w rodzinie żydowskiej. 
Po drugiej wojnie światowej studiował muzykologię na Uniwersytecie Jagiellońskim, a już w 1947 roku związał się z przemysłem filmowym. W roku 1950 wyemigrował z Polski do Izraela, gdzie szybko stał się cenionym niezależnym producentem i reżyserem. Jego pierwszy pełnometrażowy film animowany – Józef Marzyciel (1961) – zdobył wiele międzynarodowych nagród. W 1968 roku Yoram Gross przeniósł się z rodziną do Sydney. W Australii założył Film Studio, w którym powstały światowej sławy produkcje animowane, m.in. Dot i kangurzyca (”Dot and the Kangaroo”) czy Bystry Bill (”Blinky Bill”). Za swój wkład w rozwój australijskiego przemysłu filmowego został odznaczony Orderem Australii. W 2011 roku otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RP oraz Srebrny Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis.
Tłomackie 3/5, 00-090, Warszawa, Poland
Możesz wypisać się lub zmienić dane kontaktowe w dowolnym momencie.